Qué se pudiera pensar a estas
horas
sino la sombra de su caballo,
sino su pelo,
sino sus ojos
por donde entraron los hombres ardiendo
como pequeñas espadas...
Nada hay más adentro
de nuestra sangre,
que su nombre,
que su bigote pintado al aire,
que su sombrero,
aquel donde lloraba su larga,
extensa valentía mexicana.
Snopjibal ta
stojol Zapata
Yo´tik beluk ya stak´ya´an
jkot´antik
te manchuk jwaichintik te skeawul te skawayu,
te stsotsil sjol,
te sit yelaw,
banti te tsaktomba ay nax ochel sk´aal yot´anik
te winiketik sok yatibik...
Mayuk bi yan jk´ejojtik
ta jch´ich´eltik,
te ma jauk te sbiil,
te yisim smeseset nax ta ik´,
banti la smal bayal ya´lel sit,
yu´un te smuk´ul yot´an ta stojol mejiko.
Traducción al tzeltal: Jonatan
López Rodríguez